Harcerze pamiętali

Harcerze ZHP w sobotnie przedpołudnie, 9 listopada posprzątali kwaterę żołnierzy poległych w Bitwie Łodzkiej w listopadzie 1914 r. Dwa tysiące poległych pochowano w Starej Gadce w miejscu krwawych walk o miejscowe wzgórze. Kwaterę do uporządkowania wybrał Włodzimierz Kaczmarek z Urzędu Miejskiego, który przywiózł część narzędzi.
W mundurach państw zaborczych niemieckich i rosyjskich walczyli liczni Polacy, m. in. rezerwista Władysław Bajerowicz z 225. Pułku Piechoty. Między innymi przed jego nagrobkiem druhny i druhowie zapalili znicze. Porządkowana kwatera leży przy bocznej ścieżce. Nie była sprzątana podczas wcześniejszej, wrześniowej akcji z udziałem żołnierzy Bundeswehry i 32. Bazy Lotnictwa Taktycznego w Łasku.

W grupie pracujących na historycznym cmentarzu druhen i druhów zastaliśmy m. in.: podharcmistrza Marcina Walczaka, Agnieszkę Deję-Wałęsińską, przyboczną Gromady Zuchowej „Odkrywców Nieznanych Lądów”, a także drużynową, samarytankę Martynę Strycharską. Kwaterę żołnierską sprzątali harcerze 1. Rzgowskiej Drużyny Harcerskiej „Tajfun”, a także Próbnej Drużyny Starszoharcerskiej „Obsydian”. W gminie Rzgów działa 80 harcerzy ZHP, najliczniejszą grupę stanowią zuchy. 

***
Między Rzgowem a Rudą Pabianicką w dniach 21-23 listopada 1914 r. miało miejsce krwawe starcie między Rosjanami broniącymi podejść do Łodzi a atakującymi Niemcami. Niemiecka artyleria stała na polach nieopodal brzegu Neru ma polach należących do Starej Gadki, a okopy niemieckie ciągnęły się na obecnym wzgórzu cmentarnym.

Żołnierze carscy zaatakowali nocą. Doszło do krwawej bitwy na bagnety. Rosjanie odnieśli przejściowy sukces na tym odcinku frontu. Rano całe wzniesienie i okoliczne pola usłane były ciałami poległych. Poległych pogrzebano na miejscu i zbudowano pomnik. W nekropolii spoczywają również szczątki żołnierzy Wehrmachtu z 1939 r. oraz Rosjan i Niemców przeniesionych z parku Wolności w Pabianicach. Początkowo, niedaleko pomnika z tablicą pamiątkową Pro Patria (łac. Za Ojczyznę) znajdowała się kaplica prawosławna. Nic nie ocalało również po kaplicy ewangelickiej. Obecny krzyż na wzgórzu cmentarnym jest niższy od pierwotnego, który uległ zniszczeniu.

Tekst i fot. Włodzimierz Kupisz
Fot. 22-26 ZHP
Proszę określić gdzie leży problem:
Proszę wpisać wynik dodawania:
=
Link
Proszę wpisać wynik dodawania:
=