O czyste powietrze - na czym stoimy?
Na podstawie wykonanej w 2019 r przez Urząd Miejski w Rzgowie inwentaryzacji źródeł niskiej emisji wynika, że dwie trzecie domów jednorodzinnych w gminie posiada piece poniżej 3 klasy, które należałoby wymienić do 1 stycznia 2023 roku, klasę 3-4 posiada 23,5 proc. i te piece należy wymienić do 1 stycznia 2027 r.
Co zrobiliśmy dotychczas
Dzięki pomocy samorządu w 2019 r. wymienionych zostało 76 kopciuchów na następujące źródła ciepła: kotły na gaz ziemny – 57 sztuk, pompa ciepła – 1, paliwa stałe – 18 szt. Koszt przedsięwzięcia wyniósł około 766 tysięcy złotych.
Pod koniec 2020 r. Mateusz Kamiński, burmistrz Rzgowa podpisał z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi porozumienie w ramach programu „Czyste powietrze”. Od stycznia w Urzędzie Miejskim w Rzgowie w pok. nr 7 można - przy pomocy pracownika urzędu - wypełnić wniosek o dofinansowanie oraz go rozliczyć. Codziennie przyjmujemy po kilkanaście osób, którzy dopytują o zasady dofinansowania i jego zakres.
Powszechny spis pieców
- Jeszcze w tym roku czeka nas ogólnopolski spis pieców – podyktowane jest to nowelizacją Ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków – mówi Magdalena Górska, kierownik Referatu Ochrony Środowiska. - Z tego powodu czeka nas zbieranie deklaracji (jak w 2013 roku - deklaracji śmieciowych) dotyczących źródeł ogrzewania w budynkach mieszkalnych. Od momentu wejścia w życie tej ewidencji, a jej termin przewidywany jest na kwiecień 2021r., samorząd będzie miał rok, by zebrać kompletne dane. W przypadku niezłożenia deklaracji, urzędnicy będą wzywać mieszkańców, a jeśli to nie przyniesie skutku, będziemy chodzić na kontrole.
Jak wyegzekwować czyste powietrze?
Wiele osób, które palą w piecach niedozwolonym opałem, zabiera się do tego po godzinach pracy urzędu. To zwyczajowa pora przygotowywania obiadów, a także palenia w piecach centralnego ogrzewania. Właściciele kopciuchów uważają, że o tej porze urzędnicy raczej nie przeprowadzą u nich kontroli. Poza tym, pracownicy magistratu nie wystawią mandatów za złapanie kogoś, nawet na gorącym uczynku. Nie mają do tego prawa. Urzędnik może występować tylko w charakterze oskarżyciela publicznego w sprawach o wykroczenia przeciw przepisom o ochronie środowiska.
Kontrola przeprowadzana przez urzędników gminnych wiąże się z pewnym niuansem: przecież może wypaść na przykład u bliskich sąsiadów, znajomych, przyjaciół, ba, członków rodziny! Pracownicy ochrony środowiska woleliby unikać takich niezręcznych sytuacji, zwyczajnie w obawie przed posądzeniem o stronniczość.
Tej formacji nie posiadamy
Zgodnie z art. 379 ustawy Prawo ochrony środowiska burmistrz może upoważnić do wykonywania kontroli funkcjonariuszy straży gminnych. Rzgów nie posiada takiej formacji, a jej stworzenie od podstaw to wydatek nie na nasze możliwości w czasie epidemii. Burmistrz rozważał już „wypożyczanie” strażników z innej gminy, ale okazało się to niezgodne z przepisami. Innym rozwiązaniem prawnym byłoby utworzenie wspólnej straży gminnej siłami kilku samorządów. Wiadomo, że wszyscy borykaja się z zanieczyszczeniem powietrza.
Z cytowanej ustawy wynika, że kontrolujący jest uprawniony do wstępu wraz z rzeczoznawcami i niezbędnym sprzętem przez całą dobę na teren nieruchomości, obiektu lub ich części, na których prowadzona jest działalność gospodarcza, a w godzinach od 6 do 22 - na pozostały teren. To niby wydaje się proste, ale rzeczoznawcę trzeba ściągnąć np. z Państwowego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Łodzi. Niezbędny sprzęt to np. dron z aparatem fotograficznym/kamerą i aparaturą pomiarową do zmierzenia szkodliwości dymu z komina. To wszystko jest dostępne w sklepie, ale wiąże się z wielkim kosztem. Gdyby udało się stworzyć straż gminnną kilku samorządów, to wtedy wydatki mogłyby się racjonalnie rozłożyć.
Udokumentować wykroczenie i karać
Taki dron rejestrujący skalę i rodzaj szkody dla środowiska jest bardzo pożyteczny, podobnie jak fachowa ocena szkodliwej zawartości paleniska piecowego, przeprowadzona w certyfikowanym laboratorium. Jeśli gmina sięgnie po takie narzędzia, zgromadzi odpowiedni materiał dowodowy oparty na dokumentach, zdjęciach czy filmach. Wówczas burmistrz wystąpi do wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska o podjęcie odpowiednich działań, które będą bardzo dotkliwe dla trucicieli. Z drugiej strony powyższe działania zmuszą ich do zastanowienia, czy opłaca się wrzucać do pieca plastik, stare gumofilce, podkłady kolejowe, porąbane, polakierowane elementy mebli oraz inne śmieci.
- Inną sytuacją jest palenie niedozwolonych rzeczy przez przedsiębiorców – gdyż sprawy te możemy przekazać do Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska, który to przyjmuje całodobowo zgłoszenia i ma możliwość wstępu na daną nieruchomość, a w konsekwencji nałożyć mandat – mówi Magdalena Górska ze rzgowskiego ratusza. -
Aby usprawnić naszą pracę, aby móc się wsłuchać w głosy mieszkańców, burmistrz Mateusz Kamiński właśnie powołał Gminną Komisję ds. Ochrony Środowiska, której członkami zostali radni oraz pracownik urzędu. Pierwszym tematem, nad którym pochyli się komisja - będzie na pewno temat kontroli przestrzegania zakazu palenia odpadów w paleniskach domowych.
Uświadamiać, uświadamiać bez końca
- W konsekwencji zostanie opracowana procedura kontroli, tylko musimy zastanowić się wspólnie czy będzie ona się odbywała przy pomocy policji, straży gminnej czy jeszcze w inny sposób - podkreśla Magdalena Górska. - Opracowany został gminny program niskoemisyjny, który ma wyznaczyć działania, jakie podejmie samorząd w najbliższych latach – uchwała zostanie przedstawiona na marcowej sesji Rady Miejskiej w Rzgowie.
- Przed nami jeszcze w tym roku przeprowadzenie aktualizacji programu ochrony środowiska, planu gospodarki niskoemisyjnej oraz planu założeń zaopatrzenia w ciepło, energię i paliwa gazowe dla gminy Rzgów – zapowiada kierowniczka Referatu Ochrony Środowiska. - Będziemy również prowadzić w dalszym ciągu edukację ekologiczną, póki co jedynie w formie ulotek, czy też tekstu w gazecie, ale jak tylko skończy się pandemia mam nadzieję, że uda nam się wyjść do mieszkańców.
Włodzimierz Kupisz
Fot. przykładowe EDU-dron/internet
Dzięki pomocy samorządu w 2019 r. wymienionych zostało 76 kopciuchów na następujące źródła ciepła: kotły na gaz ziemny – 57 sztuk, pompa ciepła – 1, paliwa stałe – 18 szt. Koszt przedsięwzięcia wyniósł około 766 tysięcy złotych.
Pod koniec 2020 r. Mateusz Kamiński, burmistrz Rzgowa podpisał z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi porozumienie w ramach programu „Czyste powietrze”. Od stycznia w Urzędzie Miejskim w Rzgowie w pok. nr 7 można - przy pomocy pracownika urzędu - wypełnić wniosek o dofinansowanie oraz go rozliczyć. Codziennie przyjmujemy po kilkanaście osób, którzy dopytują o zasady dofinansowania i jego zakres.
Powszechny spis pieców
- Jeszcze w tym roku czeka nas ogólnopolski spis pieców – podyktowane jest to nowelizacją Ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków – mówi Magdalena Górska, kierownik Referatu Ochrony Środowiska. - Z tego powodu czeka nas zbieranie deklaracji (jak w 2013 roku - deklaracji śmieciowych) dotyczących źródeł ogrzewania w budynkach mieszkalnych. Od momentu wejścia w życie tej ewidencji, a jej termin przewidywany jest na kwiecień 2021r., samorząd będzie miał rok, by zebrać kompletne dane. W przypadku niezłożenia deklaracji, urzędnicy będą wzywać mieszkańców, a jeśli to nie przyniesie skutku, będziemy chodzić na kontrole.
Jak wyegzekwować czyste powietrze?
Wiele osób, które palą w piecach niedozwolonym opałem, zabiera się do tego po godzinach pracy urzędu. To zwyczajowa pora przygotowywania obiadów, a także palenia w piecach centralnego ogrzewania. Właściciele kopciuchów uważają, że o tej porze urzędnicy raczej nie przeprowadzą u nich kontroli. Poza tym, pracownicy magistratu nie wystawią mandatów za złapanie kogoś, nawet na gorącym uczynku. Nie mają do tego prawa. Urzędnik może występować tylko w charakterze oskarżyciela publicznego w sprawach o wykroczenia przeciw przepisom o ochronie środowiska.
Kontrola przeprowadzana przez urzędników gminnych wiąże się z pewnym niuansem: przecież może wypaść na przykład u bliskich sąsiadów, znajomych, przyjaciół, ba, członków rodziny! Pracownicy ochrony środowiska woleliby unikać takich niezręcznych sytuacji, zwyczajnie w obawie przed posądzeniem o stronniczość.
Tej formacji nie posiadamy
Zgodnie z art. 379 ustawy Prawo ochrony środowiska burmistrz może upoważnić do wykonywania kontroli funkcjonariuszy straży gminnych. Rzgów nie posiada takiej formacji, a jej stworzenie od podstaw to wydatek nie na nasze możliwości w czasie epidemii. Burmistrz rozważał już „wypożyczanie” strażników z innej gminy, ale okazało się to niezgodne z przepisami. Innym rozwiązaniem prawnym byłoby utworzenie wspólnej straży gminnej siłami kilku samorządów. Wiadomo, że wszyscy borykaja się z zanieczyszczeniem powietrza.
Z cytowanej ustawy wynika, że kontrolujący jest uprawniony do wstępu wraz z rzeczoznawcami i niezbędnym sprzętem przez całą dobę na teren nieruchomości, obiektu lub ich części, na których prowadzona jest działalność gospodarcza, a w godzinach od 6 do 22 - na pozostały teren. To niby wydaje się proste, ale rzeczoznawcę trzeba ściągnąć np. z Państwowego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Łodzi. Niezbędny sprzęt to np. dron z aparatem fotograficznym/kamerą i aparaturą pomiarową do zmierzenia szkodliwości dymu z komina. To wszystko jest dostępne w sklepie, ale wiąże się z wielkim kosztem. Gdyby udało się stworzyć straż gminnną kilku samorządów, to wtedy wydatki mogłyby się racjonalnie rozłożyć.
Udokumentować wykroczenie i karać
Taki dron rejestrujący skalę i rodzaj szkody dla środowiska jest bardzo pożyteczny, podobnie jak fachowa ocena szkodliwej zawartości paleniska piecowego, przeprowadzona w certyfikowanym laboratorium. Jeśli gmina sięgnie po takie narzędzia, zgromadzi odpowiedni materiał dowodowy oparty na dokumentach, zdjęciach czy filmach. Wówczas burmistrz wystąpi do wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska o podjęcie odpowiednich działań, które będą bardzo dotkliwe dla trucicieli. Z drugiej strony powyższe działania zmuszą ich do zastanowienia, czy opłaca się wrzucać do pieca plastik, stare gumofilce, podkłady kolejowe, porąbane, polakierowane elementy mebli oraz inne śmieci.
- Inną sytuacją jest palenie niedozwolonych rzeczy przez przedsiębiorców – gdyż sprawy te możemy przekazać do Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska, który to przyjmuje całodobowo zgłoszenia i ma możliwość wstępu na daną nieruchomość, a w konsekwencji nałożyć mandat – mówi Magdalena Górska ze rzgowskiego ratusza. -
Aby usprawnić naszą pracę, aby móc się wsłuchać w głosy mieszkańców, burmistrz Mateusz Kamiński właśnie powołał Gminną Komisję ds. Ochrony Środowiska, której członkami zostali radni oraz pracownik urzędu. Pierwszym tematem, nad którym pochyli się komisja - będzie na pewno temat kontroli przestrzegania zakazu palenia odpadów w paleniskach domowych.
Uświadamiać, uświadamiać bez końca
- W konsekwencji zostanie opracowana procedura kontroli, tylko musimy zastanowić się wspólnie czy będzie ona się odbywała przy pomocy policji, straży gminnej czy jeszcze w inny sposób - podkreśla Magdalena Górska. - Opracowany został gminny program niskoemisyjny, który ma wyznaczyć działania, jakie podejmie samorząd w najbliższych latach – uchwała zostanie przedstawiona na marcowej sesji Rady Miejskiej w Rzgowie.
- Przed nami jeszcze w tym roku przeprowadzenie aktualizacji programu ochrony środowiska, planu gospodarki niskoemisyjnej oraz planu założeń zaopatrzenia w ciepło, energię i paliwa gazowe dla gminy Rzgów – zapowiada kierowniczka Referatu Ochrony Środowiska. - Będziemy również prowadzić w dalszym ciągu edukację ekologiczną, póki co jedynie w formie ulotek, czy też tekstu w gazecie, ale jak tylko skończy się pandemia mam nadzieję, że uda nam się wyjść do mieszkańców.
Włodzimierz Kupisz
Fot. przykładowe EDU-dron/internet
KONTAKT
GODZINY PRACY URZĘDU 
KONTAKT Z REDAKCJĄ STRONY